Lezen

Hieronder vind je meer info over lezen met beperkingen in de bovenste ledematen en over lezen als blinde of slechtziende.

Lezen met beperkingen in de bovenste ledematen

Eenhandig lezen

Wie eenhandig moet lezen, kan niet tegelijkertijd lectuur vasthouden en erin bladeren. Eenvoudige hulpmiddelen om de lectuur te fixeren, kunnen daarbij helpen.

Hieronder vind je meer info over lezen met beperkingen in de bovenste ledematen en over lezen als blinde of slechtziende.

Lezen met beperkingen in de bovenste ledematen

Eenhandig lezen

Wie eenhandig moet lezen, kan niet tegelijkertijd lectuur vasthouden en erin bladeren. Eenvoudige hulpmiddelen om de lectuur te fixeren, kunnen daarbij helpen.

  • Een antislipmatje is vaak al voldoende om lectuur op zijn plaats te houden (zie antislipmateriaal).
  • Een boek- en papiersteun fixeert lectuur in de juiste leespositie.
  • Ook een aangepaste tafel of bureau met fixatietoebehoren houdt een boek op zijn plaats (zie meubilair).

Lezen met beperkingen in beide bovenste ledematen

Personen met beperkingen in beide bovenste ledematen hebben problemen om lectuur vast te houden en om de bladen om te slaan.

Om lectuur te fixeren, kan een goede zithouding in combinatie met een boek- en papiersteun of een aangepaste tafel of bureau met fixatietoebehoren (zie meubilair) in vele gevallen een oplossing zijn voor personen met arm- of handbeperkingen.

Voor een goede leeshouding moet het leesvlak tot op 30° t.o.v. de kijklijn gekanteld zijn. Ook bij meer achterovergekanteld zitten, geldt dat principe.

goede leeshouding

Liggend of halfliggend lezen

Wie halfliggend moet lezen, kan een boek- en papiersteun gebruiken waarvan het leesvlak omgekeerd kan worden of een kantelbare bedtafel (zie liggen).

Wie volledig plat moet liggen, kan ook met een prismabril (bril met spiegels) lezen.

Digitaal lezen of luisteren naar gesproken lectuur

Soms lukt het niet om met hulpmiddelen papieren lectuur te lezen, is het te vermoeiend, te omslachtig of niet aangenaam. Vaak is digitaal lezen of luisteren naar gesproken lectuur veel eenvoudiger en aangenamer.

Checklist

Aan de hand van een checklist kunnen alle elementen in kaart gebracht worden die van belang zijn om te komen tot de meest geschikte oplossing.

Lezen als blinde of slechtziende

Een lowvisiononderzoek is nodig om op basis van de restvisus en de evolutie van de oogaandoening het soort hulpmiddel te bepalen. Slechtziendheid kent veel variaties en is sterk afhankelijk van de persoon. Daarom is het de taak van experten zoals een revalidatieoogarts, een orthoptist en andere deskundige teamleden van een lowvisioncentrum om alle aspecten te onderzoeken en van daaruit het meest adequate hulpmiddel te adviseren.

Lectuur dichterbij brengen

Slechtzienden brengen vaak de tekst dicht bij hun ogen om te kunnen lezen. Aan een gewone tafel zitten ze dan erg voorovergebogen. Met een boek- en papiersteun of leesplank kun je de lectuur dichter bij de ogen brengen om zo een ergonomische houding aan te nemen.

Ook een tafel met kantelverstelling brengt de lectuur dichter bij de ogen.

Lectuur vergroten

Wie voldoende heeft aan een vergroting tot maximaal 14 keer, kan geholpen worden met een optisch vergrotingshulpmiddel of een loep.

Voor wie nood heeft aan meer vergroting, een hoger contrast, aangepaste kleuren ... kan een elektronisch vergrotingshulpmiddel, ook beeldschermloep genoemd, een oplossing zijn.

Lectuur laten voorlezen

Soms lukt het niet om met hulpmiddelen papieren lectuur te lezen, is het te vermoeiend, te omslachtig of niet aangenaam. Vaak is digitaal lezen of luisteren naar gesproken lectuur veel eenvoudiger en aangenamer.

voorleestoestel mobiel lichtgewicht

Zelfstandig werkend apparaat dat gedrukte tekst herkent en voorleest. Het toestel is bedoeld voor mobiel gebruik en werkt steeds op batterijen of via een usb-poort.

gps-systeem

Een gps geeft informatie over straatnamen en interessante plaatsen (winkels, hotels, restaurants …) en duidt visueel en met spraakweergave aan waar er moet afgeslagen worden. Op die manier gidst gps iemand van plaats A naar plaats B.

Een standaard-gps kan niet zonder meer gebruikt worden door blinden omdat o.a. bij het ingeven van bestemmingen een aanraakscherm gebruikt wordt. Een aanraakscherm is zonder extra toegankelijkheidsfeatures (zoals bij een iPhone) niet bruikbaar door een blinde. Om een gps toegankelijk te maken voor blinden zijn er aanpassingen of specifieke ontwerpen nodig.

Er bestaan specifiek voor blinden ontworpen gps-systemen. Daarnaast bestaan er gps-apps voor smartphones. Deze apps zijn meestal niet specifiek ontworpen voor blinden, maar zijn vaak in mindere of meerdere mate toegankelijk omdat de onderliggende smartphone toegankelijk is.

Aandacht

  • Gps-systemen hebben een nauwkeurigheid van ongeveer 10 meter. Dat betekent dat het gps-systeem iemand tot in de nabijheid van een woning brengt, maar niet exact tot aan de voordeur. De gebruiker moet die beperking van het systeem aankunnen.
  • Het kan lang duren alvorens de gps contact tot stand heeft gebracht met voldoende satellieten om naar behoren te functioneren.
  • Niet overal is er dekking voor gps-systemen. In stedelijke gebieden met hoogbouw en tramlijnen of smalle straten is de dekking onbetrouwbaar.
  • Sommige gebruikers hebben veel tijd nodig om te leren werken met een gps.
  • Gps is een navigatiehulpmiddel dat de persoon begeleidt op zijn parcours. Gps is aanvullend op mobiliteitshulpmiddelen (witte stok, blindengeleidehond).

Producten