Multidisciplinaire teams [MDT]
Voor VAPH-professionelen

Psychische stoornis

1. Wat is een psychische stoornis?

Een psychische stoornis is een syndroom, gekenmerkt door klinisch significante symptomen op het gebied van de cognitieve functies, de emotieregulatie of het gedrag van een persoon, dat een uiting is van een disfunctie in de psychologische, biologische, of ontwikkelingsprocessen die ten grondslag liggen aan het psychische functioneren. Psychische stoornissen gaan gewoonlijk gepaard met significante lijdensdruk of beperkingen in het functioneren op sociaal of beroepsmatig gebied of bij andere belangrijke bezigheden (APA, 2013). Voorbeelden van psychische stoornissen zijn schizofrenie, depressieve stoornis, bipolaire stoornis, persoonlijkheidsstoornissen, Gillesdelatourettesyndroom, verslavingsproblematieken. Voor de behandeling en ondersteuning van psychische stoornissen is hulp aangewezen van een psychiater, psycholoog, psychiatrisch verpleegkundige …

2. Toetsing aan de definitie van handicap

Het hebben van een stoornis is een noodzakelijke, maar onvoldoende voorwaarde om te beantwoorden aan de definitie van handicap uit het decreet. De beperkingen in het functioneren die de stoornis met zich meebrengt, moeten in die mate ernstig zijn dat ze de maatschappelijke participatie ernstig en langdurig hypothekeren. De diagnose van een psychische stoornis is op zich dus niet voldoende. Er moeten duidelijke beperkingen zijn op meerdere levensdomeinen (bv. school/werk én thuis) en die moeten al geruime tijd aanwezig zijn én blijvend van aard zijn, waardoor ze leiden tot een ernstig en langdurig participatieprobleem.

3. Toekenning van VAPH-ondersteuning

Meerderjarige personen met een handicap met uitsluitend een of meer psychische stoornissen als vermeld in het handboek voor de classificatie van psychische stoornissen DSM-5 kunnen geen aanspraak maken op een persoonsvolgend budget op basis van het gewijzigde Besluit van de Vlaamse Regering van 27 november 2015. Op die regel wordt een uitzondering voorzien voor een aantal stoornissen. Dat wordt verduidelijkt in de onderstaande tabel.

Overzicht volgens DSM-5
DSM-classificatieWel doelgroep PVBGeen doelgroep PVB
Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen
  • Verstandelijke beperking
  • Communicatiestoornissen
  • Autismespectrumstoornissen
  • Andere neurobiologische ontwikkelingsstoornissen
  • ADHD
  • Specifieke leerstoornis
  • Motorische stoornissen
  • Ticstoornissen
Neurocognitieve stoornissen
  • Uitgebreide en beperkte neurocognitieve stoornis door:
    • traumatisch hersenletsel
    • ziekte van Parkinson
    • ziekte van Huntington
    • een andere somatische stoornis
  • Delirium
  • Ongespecificeerde neurocognitieve stoornis
  • Uitgebreide of beperkte neurocognitieve stoornis door:
    • ziekte van Alzheimer
    • frontotemporale neurocognitieve stoornis
    • neurocognitieve stoornis met lewylichaampjes
    • vasculaire neurocognitieve stoornis
    • middel/medicatie
    • hiv-infectie
    • multipele oorzaken

Alle andere stoornissen die opgenomen zijn in de DSM-5, komen niet in aanmerking voor een PVB.

4. Gegevens Helios

Datum diagnosestelling

De datum die u moet weergeven, is de datum van de eerste diagnosestelling. Als u die datum niet kent, dan kunt u de datum van het meest recente medische verslag weergeven waarin de diagnosestelling wordt bevestigd.

Multidisciplinair

In Helios moet u aangeven of de diagnose al dan niet multidisciplinair werd gesteld en door welke disciplines (inclusief de namen). Als de diagnose niet multidisciplinair werd gesteld, dan moet u dat toelichten en motiveren.

Toelichting stoornis

In dit luik moet u de beperkingen vermelden op de verschillende levensdomeinen die samenhangen met de psychische stoornis. Die moeten in die mate ernstig zijn dat ze een zware en langdurige impact hebben op het maatschappelijk functioneren. Ze moeten al geruime tijd aanwezig zijn én blijvend van aard.

Behandelingen

Om te staven dat het gaat om een langdurige en belangrijke beperking is het belangrijk dat wordt aangegeven of er al behandelingen hebben plaatsgevonden en welke behandelingen er in de toekomst nog gepland worden. Als u enige informatie hebt over de prognose, dan moet u die vermelden. Daarbij is het belangrijk om aan te geven wat de verwachtingen zijn zowel op korte als op lange termijn. Als het moeilijk is om die inschatting te maken, moet u dat zo vermelden in het tekstvak.