Vlaanderen is welzijn Rechtstreeks toegankelijke hulp Laagdrempelige ondersteuning Editie juni 2023 VAPH, Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap vaph.be Wat is het? Hebt u nood aan wat extra ondersteuning, zodat u zelfstandiger kunt leven en uw mantelzorgers het gemakkelijker hebben? Dan kunt u een beroep doen op rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH). Dat is beperkte handicapspecifieke ondersteuning voor wie af en toe hulp nodig heeft. Rechtstreeks toegankelijke hulp is laagdrempelig: u hoeft geen aanvraag in te dienen bij het VAPH of bij de intersectorale toegangspoort. U kunt rechtstreeks contact opnemen met een zorgaanbieder. Rechtstreeks toegankelijke hulp bestaat in drie vormen: • begeleiding • dagopvang • verblijf Heeft uw kind een (vermoeden van) handicap en staat het voor een belangrijk overgangsmoment, zoals de eerste stap naar de kinderopvang of de overgang van de kleuterklas naar de lagere school? Dan kunt u een beroep doen op globale individuele ondersteuning (GIO) om die overgang en de start te ondersteunen. Voor globale individuele ondersteuning gelden specifieke bepalingen en voowaarden. U leest er meer over vanaf pagina 8. 1. Begeleiding Individuele begeleiding Tijdens individuele gesprekken met een begeleider kunt u vragen stellen over de organisatie van uw huishouden, uw administratie, uw werksituatie ... Kinderen kunnen worden begeleid om hun handicap te leren aanvaarden en ermee te leren omgaan. Ouders kunnen opvoedingsondersteuning krijgen. Een gesprek duurt een tot twee uur. U kunt kiezen tussen ambulante en mobiele begeleiding: • Ambulante begeleiding: u verplaatst zich naar de hulpverlener. • Mobiele begeleiding: de hulpverlener komt naar u toe. Groepsbegeleiding U kunt ook kiezen voor groepsbegeleiding. Dan volgt u een sessie samen met een of meerdere personen met een handicap of hun netwerk. Een sessie duurt een tot twee uur. Begeleid werken U kunt er ook voor kiezen om als dagbesteding een of enkele dagen begeleid te werken bij een vzw, een winkel of een bedrijf. Het werk dat u uitvoert, is aangepast aan uw mogelijkheden en interesses. U wordt begeleid door iemand van buiten de werkplek, daarom spreken we van ‘begeleid werken’. Voor het werk krijgt u geen verloning en hebt u ook geen arbeidscontract. U kunt het combineren met dagopvang bij een RTH-aanbieder, maar niet op hetzelfde moment of in hetzelfde dagdeel. 2. Dagopvang Bij dagopvang zorgt een RTH-aanbieder voor een zinvolle dagbesteding in groep, bijvoorbeeld samen koken, tekenen, dansen of een uitstap maken. 3. Verblijf (overnachting) Als het tijdelijk niet lukt om alleen thuis te blijven, dan kan een verblijf bij een RTH-aanbieder een oplossing zijn. Die biedt u ‘s avonds, ‘s nachts en ‘s ochtends in groep ondersteuning. U kunt zowel tijdens de week als in het weekend bij een RTH-aanbieder overnachten. Wie kan er gebruik van maken? Rechtstreeks toegankelijke hulp is er voor iedereen die nood heeft aan beperkte handicapspecifieke ondersteuning en die voldoet aan de volgende voorwaarden: • U hebt een (vermoeden van) handicap. • U bent jonger dan 65 jaar. Als u al erkend bent als persoon met een handicap door het VAPH, dan is deze voorwaarde niet van toepassing. Als u een vermoeden hebt van handicap en u al vóór de leeftijd van 65 jaar gebruik maakte van rechtstreeks toegankelijke hulp, dan kunt u die ondersteuning ook blijven krijgen na de leeftijd van 65 jaar. • U woont in Vlaanderen of in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Voor volwassenen is een domicilie vereist. Voor minderjarigen zonder domicilie volstaat een feitelijke verblijfplaats in Vlaanderen of het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. • U hebt als meerderjarige geen persoonsvolgend budget ter beschikking. U wordt als minderjarige niet ondersteund door een multifunctioneel centrum of u hebt geen persoonlijke-assistentiebudget. Hoe kunt u er gebruik van maken? Als u gebruik wilt maken van rechtstreeks toegankelijke hulp, neem dan rechtstreeks contact op met een RTH-aanbieder. U hoeft geen aanvraag in te dienen bij het VAPH of bij de intersectorale toegangspoort. Of u de gewenste ondersteuning kunt krijgen, is afhankelijk van de beschikbare capaciteit van de RTH-aanbieder en het aantal RTH-punten dat u nog te besteden hebt. Hoeveel hulp kunt u krijgen? U kunt per kalenderjaar maximaal 8 RTH-punten besteden aan begeleiding, dagopvang of verblijf bij aanbieders van rechtstreeks toegankelijke hulp. Per gebruikte RTH-ondersteuning zet u een deel van uw punten in: • ambulante begeleiding: 0,155 punten per sessie • mobiele begeleiding: 0,220 punten per sessie • groepsbegeleiding: 0,087 punten per sessie • begeleid werken: 0,220 punten per sessie • dagopvang: 0,087 punten per dag opvang • verblijf: 0,130 punten per nacht U kiest zelf voor welke vormen van ondersteuning u die punten inzet. In sommige gevallen kunt u maar maximaal 7 punten per jaar gebruiken in plaats van 8. Dat is zo als uw aanbieder van rechtstreeks toegankelijke hulp voor uw begeleiding structureel een beroep doet op een vrijwilliger. Voor meer informatie daarover kunt u terecht bij uw RTH-aanbieder. Met 8 punten kunt u bijvoorbeeld gebruik maken van een van onderstaande opties: • 51 ambulante begeleidingen • 36 mobiele begeleidingen • 91 groepsbegeleidingen • 36 begeleidingen begeleid werken • 91 dagen dagopvang • 61 nachten verblijf U kiest zelf voor welke vormen van ondersteuning u uw punten inzet. U kunt de verschillende vormen van rechtstreeks toegankelijke hulp ook combineren, zolang u niet meer dan 8 punten in totaal inzet (of 7 als uw aanbieder van rechtstreeks toegankelijke hulp voor uw begeleiding structureel een beroep doet op een vrijwilliger). U kunt bijvoorbeeld ook kiezen voor 36 dagen dagopvang en 36 nachten verblijf. Om een zicht te krijgen op uw puntensaldo, kunt u terecht in het e-loket mijnvaph.be en bij uw RTH-aanbieder. • In mijnvaph.be kunt u in uw persoonlijke dossier zien hoeveel punten u dit kalenderjaar al hebt gebruikt. • Uw RTH-aanbieder kan u zeggen hoe het met uw puntensaldo staat en welke ondersteuning u nog kunt krijgen. Wat betaalt u ervoor? De RTH-aanbieder kan voor begeleiding, dagopvang of verblijf een bijdrage vragen. Per ondersteuningsvorm betaalt u maximaal de volgende bedragen: • voor ambulante, mobiele en groepsbegeleiding en begeleid werken: maximum 6,27 euro per sessie Voor begeleid werken betaalt u een eventuele bijdrage op basis van het aantal begeleidingen door de begeleider van buiten de werkplek, niet op basis van het aantal dagen dat u op de werkplek bent. • voor dagopvang: maximum 11,92 euro per dag • voor verblijf: maximum 29,98 euro per nacht De bedragen kunnen jaarlijks geïndexeerd worden. De bedragen hierboven zijn de maximale bedragen en gelden sinds 1 januari 2023. Als u van de Vlaamse sociale bescherming een zorgbudget voor mensen met een handicap (basisondersteuningsbudget) krijgt, dan kunt u daarmee uw bijdrage voor rechtstreeks toegankelijke hulp betalen. Waar kunt u terecht? Het VAPH erkent en subsidieert de diensten die rechtstreeks toegankelijke hulp aanbieden. U vindt de adressen via www.vaph.be/organisaties. Bent u op zoek naar het beschikbare aanbod van rechtstreeks toegankelijke hulp? Dat vindt u online via Zorgwijs.be. Globale individuele ondersteuning Heeft uw kind een (vermoeden van) handicap en staat het voor een belangrijk overgangsmoment zoals de eerste stap naar de kinderopvang of de overgang van de kleuterklas naar de lagere school? Dan kunt u een beroep doen op globale individuele ondersteuning (GIO) om die overgang en de start te ondersteunen. Wat is globale individuele ondersteuning? Globale individuele ondersteuning is hulp in de gewone kinderopvang of school van uw kind zodat kinderen met en zonder specifieke zorgbehoeften samen spelen, leren, vriendschappen sluiten ... Globale individuele ondersteuning is een mengvorm van stimulatie, coaching, training en assistentie bij activiteiten. De begeleider gaat mee in de klas of de opvang, biedt daar praktische ondersteuning en denkt tegelijkertijd mee na over de uitbouw van een duurzaam inclusie-traject voor uw kind, zodat de inclusie ook behouden kan blijven na het overgangsmoment. Deze vorm van ondersteuning werkte het VAPH uit in samenwerking met Opgroeien en het departement Onderwijs. Wie kan er gebruik van maken? Globale individuele ondersteuning is er specifiek voor kinderen die starten in de reguliere kinderopvang, kleuterklas of het eerste leerjaar. Daarnaast moet uw kind voldoen aan de algemene voorwaarden voor rechtstreeks toegankelijke hulp (zie pagina 4). Hoeveel hulp kunt u krijgen? Uw kind kan gebruikmaken van globale individuele ondersteuning voor maximaal 4 RTH-punten op jaarbasis. Dat komt overeen met een 30-tal uren ondersteuning. Die 4 punten staan los van de 8 punten waar elk kind met (een vermoeden van) een handicap gebruik kan van maken binnen rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH). Voor globale individuele ondersteuning gaan er dus geen punten af van de individuele RTH-teller van uw kind. Wat betaalt u ervoor? Globale individuele ondersteuning is gratis. Of u de gewenste ondersteuning kunt krijgen, is afhankelijk van de beschikbare capaciteit van de zorgaanbieder. Waar kunt u terecht voor globale individuele ondersteuning? U vindt de adressen van de RTH-aanbieders waarbij u terechtkunt voor globale individuele ondersteuning via www.vaph.be/organisaties. Als ouder beslist u zelf of u globale individuele ondersteuning aanvraagt voor uw kind bij een van die zorgaanbieders. Let op: niet alle aanbieders van rechtstreeks toegankelijke hulp bieden globale individuele ondersteuning aan. Een voorbeeld van globale individuele ondersteuning Mo (6 jaar) heeft een visuele beperking en gaat van het kleuteronderwijs naar het eerste leerjaar. De overstap naar het eerste leerjaar brengt voor Mo nieuwe uitdagingen mee: een nieuw klaslokaal, een nieuwe, grotere refter ... Hij moet opnieuw zijn weg leren vinden op de school. Chris, die de globale individuele ondersteuning opneemt, helpt Mo daarbij. Chris zal Mo gedurende een bepaalde periode tijdens de middag begeleiden naar de refter en bijstaan bij het eten. Daarnaast werken Chris en Mo rond mobiliteit, zoals veilig bewegen in het gebouw van de school en de buitenschoolse opvang. Chris, het schoolteam, de ouders, Mo en de mensen van de opvang wisselen informatie uit en maken de nodige afspraken, zodat Mo ook na de GIO-begeleiding zijn weg kan vinden op de school. Over het VAPH Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) biedt ondersteuning in de vorm van: • tegemoetkomingen voor hulpmiddelen en aanpassingen • rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH) • het persoonsvolgend budget (PVB) voor meerderjarigen • het persoonlijke-assistentiebudget (PAB) voor minderjarigen • begeleiding en opvang voor minderjarigen door een multifunctioneel centrum (MFC) Meer informatie vindt u op www.vaph.be. Contact Hebt u vragen? Neem dan contact op met het VAPH. Online www.vaph.be/contacteer-ons Telefonisch 02 249 30 00 Elke werkdag van 8.30 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 17.00 uur (op vrijdag en in juli en augustus tot 16.00 uur) De informatie in deze brochure kan in de loop van de tijd wijzigen. Surf naar www.vaph.be of neem contact op met het VAPH voor de laatste stand van zaken. V.U. James Van Casteren, VAPH - Zenithgebouw - Koning Albert II-laan 37 - 1030 Brussel D/2023/6274/4 VAPH Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap Zenithgebouw Koning Albert II-laan 37 1030 BRUSSEL www.vaph.be