================================================================================
STERK nr. 12
Sterke verhalen van mensen met een handicap                        December 2014
================================================================================

EDITO

Op naar een inspirerend 2015 wanneer u dit nummer van St*rk in handen krijgt,
zal 2014 er bijna op zitten. een moment waarop we met St*rk terug- en
vooruitblikken, onder andere door een gesprek met Jo Vandeurzen, minister van
welzijn, volksgezondheid en Gezin. Hij maakt duidelijk dat er al stevig aan de
kar getrokken wordt, en dat er over de volledige regeerperiode 330 miljoen euro
extra voor de gehandicaptensector vrijkomt. De persoonsvolgende financiering
gaat in vanaf 1 januari 2015, maar zal zich in fases verder ontwikkelen. Alles
wordt in het werk gesteld om het systeem zo snel mogelijk volledig operationeel
te krijgen, maar daarbij let het beleid erop dat de omwenteling stap per stap
correct in praktijk omgezet wordt. Eerst bereidt de sector zich voor:
voorzieningen maken hun aanbod flexibel, rechtstreeks toegankelijke hulp wordt
uitgebreid, personeel opgeleid. De eerste budgetten volgen in de loop van 2016,
en daar zal u tijdig over geïnformeerd worden.

Een platform dat in 2014 opgezet werd om de juiste informatie tot bij u te
brengen, is DURF2020. Daarvoor hebben talrijke organisaties uit de sector, het
VAPH en Konekt vzw zich samen geëngageerd in een unieke samenwerking. Er komen
er trouwens nog steeds bij. Op 4 november ging het initiatief van start in
antwerpen (zie pagina 10). Misschien hebt u de indruk dat u niet gehoord wordt,
niet voldoende informatie heeft of dat het nog te vroeg is. Daar wil DURF2020
iets aan doen. Enerzijds door u uit te leggen welke veranderingen er op til
zijn. Anderzijds door te luisteren naar uw wensen, bezorgdheden en kritiek. Zo
kunnen die gebundeld worden in aanbevelingen voor de betrokkenen, om het beleid
en de informatie, waar het kan, daarop af te stemmen. Op 28 april 2015 staat een
afsluitend congres in het ICC van Gent gepland, waar ook mensen met een handicap
het woord zullen nemen.

Verder brengen we in deze St*rk het verhaal van Tahnee en Roel. Twee mensen die
elk op hun eigen manier hun leven in eigen handen nemen. Tahnee liep
hersenbeschadiging op bij haar geboorte, maar gaat nu voor het tweede jaar op
rij naar het gewoon onderwijs, waar ze heel veel opsteekt van de andere
kleuters. Haar fysieke handicap zet geen rem op haar nieuwsgierigheid. Ook Roel
zag dertien jaar geleden zijn leven veranderen. Hij raakte verlamd bij een
skiongeval. Maar hij is opnieuw als zelfstandige aan de slag.

Met dit nummer van St*rk willen we u inspireren om uw eigen dromen te vertalen
naar verwezenlijkingen. Achter de schermen werkt iedereen ondertussen hard
verder aan een nog betere toekomst voor iedereen met een handicap. Ik wens u
alvast een voorspoedig 2015 waarin u uw stem kan laten horen.

James Van Casteren, Administrateur-generaal VAPH

--------------------------------------------------------------------------------

DOE MEE AAN DE DAG VAN DE ZORG

In 2015 kan je op zondag 15 maart bij tal van ziekenhuizen, scholen, bedrijven
uit de gezondheidssector, verzorginstellingen en welzijnsorganisaties terecht,
die hun deuren wagenwijd openzetten.

De Dag van de Zorg is het grootste event van de welzijns- en gezondheidssector
in vlaanderen. Alle organisaties, instellingen en overheden die met welzijn en
zorg bezig zijn, krijgen de kans om geïnteresseerden een interactieve tocht
achter de schermen aan te bieden. Bezoekers kunnen zo het hoge niveau van de
zorg in vlaanderen van nabij ontdekken. En dat op talrijke vlakken:
zorgprogramma's, opleiding en carrière, infrastructuur en architectuur,
technologie en innovatie.

De Dag van de Zorg mikt op een breed publiek van jong en oud. Net zoals de
voorbije edities moet het opnieuw een echte gezinsdag worden met op de meeste
plaatsen een extra kinderprogramma.

Meer info

09 224 06 84, info@dagvandezorg.be, www.dagvandezorg.be

--------------------------------------------------------------------------------

DRIE MILJOEN EURO EXTRA

Dankzij de overstap naar het systeem 'werkkapitaal' voor de toekenning van het
persoonlijke-assistentiebudget (PAB), komen er in 2014 voor drie miljoen euro
extra middelen vrij. De nieuwe methode laat toe om met hetzelfde budget meer
mensen een PAB toe te kennen. Dit vormt een mooie aanvulling op de bijkomende
budgetten van 4,5 miljoen euro vorig jaar. Vermoedelijk zullen een 80-tal
personen of gezinnen dankzij deze extra centen snel kunnen worden geholpen. De
verdeling van de PAB-ondersteuning wordt voor de meerderjarige aanvragers
aangestuurd door de regionale prioriteitencommissies. Voor minderjarigen
beslissen de intersectorale regionale prioriteitencommissies. Zij zijn inmiddels
al geïnformeerd over de extra middelen die ze mogen toewijzen.

Meer info

VAPH, 02 225 85 97, informatie@vaph.be

--------------------------------------------------------------------------------

OP PENSIOEN

Helmut Heinen, directeur van de Dienststelle voor personen met een handicap (het
agentschap voor personen met een handicap van de Duitstalige Gemeenschap), is
sinds 31 oktober 2014 met pensioen. Hij stond aan het hoofd van het agentschap
sinds 1991. Heinen werkte als vertegenwoordiger van de Duitstalige Gemeenschap
in de Raad van europa, de europese Commissie en ook bij de belgische coördinatie
in de gehandicaptensector (C5), regelmatig samen met Laurent bursens, Rudi
Kennes en Dany Dewulf van het VAPH.

In zijn carrière verrichtte Heinen de afgelopen 44 jaar pionierswerk in de
gehandicaptensector van de Duitstalige Gemeenschap. Tijdens zijn carrière had
hij talrijke contacten met het VAPH en met andere diensten uit vlaanderen. Over
heel europa staat hij bekend als een expert in de gehandicaptensector. In 1988
organiseerde hij in bütgenbach het eerste europese symposium over het thema
Frühforderung, waaraan ook vlaamse diensten deelnamen. Hij was ook een van de
medeoprichters van de europese werkgroep EURLYAID, waarvoor hij tot 2003 instond
voor de coördinatie.

Ook staat hij als Mr. Eurecard bekend, omdat hij deze introduceerde met als doel
de mobiliteit en participatie van mensen met een handicap te verbeteren. Met de
eurecard krijgen personen met een handicap in de regio aken, Nederlands Limburg,
belgisch Limburg, de provincie Luik, de Duitstalige Gemeenschap van België en de
regio's bitburg-prüm en Daun kortingen voor toeristische, culturele of sportieve
activiteiten. Voor dit initiatief werkte hij samen met Marcel Schuurmans van het
VAPH (provinciale afdeling Limburg). Sinds 1 november 2014 is Dr. Stephan
Förster als opvolger begonnen, Heinen begeleidt en adviseert hem nog tot het
einde van 2014. (JG)

Meer info

www.eurlyaid.eu

--------------------------------------------------------------------------------

BESCHERMING OP MAAT

Sinds 1 september bestaat er een nieuw systeem om personen met een handicap te
beschermen wanneer ze meerderjarig zijn. Er gelden meerdere overgangsmaatregelen
tot 2021.

Vanaf 18 jaar mag elke burger in principe leningen afsluiten, contracten
ondertekenen, bankrekeningen openen,... voor bepaalde personen met een handicap
is dat uit zelfbescherming niet altijd haalbaar. Tot voor kort bestonden er
verschillende beschermingsmogelijkheden naast elkaar: het voorlopig
bewindvoerderschap, de verlengde meerderjarigheid, de gerechtelijke
onbekwaamverklaring en zo verder.

De nieuwe regelgeving vervangt al deze systemen door één soort bescherming.
Nieuw is dat deze vertrekt vanuit de bekwaamheid en de mogelijkheden van de
persoon. Ze biedt dus een bescherming op maat waarbij de beschermde persoon
zoveel mogelijk handelingen zelf kan blijven verrichten om zijn of haar rechten
uit te oefenen. De nieuwe bescherming gaat breder dan alleen het financiële
vermogen, maar handelt ook over de keuze van verblijfplaats, het uitoefenen van
rechten als patiënt, het sluiten van een huwelijksovereenkomst,... Binnen het
nieuwe systeem wordt de rol van vertrouwenspersoon belangrijker. Het is de
vrederechter die uiteindelijk de draagwijdte van de bescherming bepaalt.

In het perspectiefplan 2020 en bij de persoonsvolgende financiering staat
telkens de persoon centraal, die zelf moet kunnen beslissen. Dit nieuwe
beschermingsstatuut speelt daar al op in.

Meer info

02 225 85 97, informatie@vaph.be

--------------------------------------------------------------------------------

ONDERWIJS - NAAR MEER INCLUSIE?

Het onderwijs in Vlaanderen telt zo'n 1,1 miljoen leerlingen. Ongeveer 65.000
daarvan zijn kinderen met een handicap. 50.000 lopen school in het buitengewoon
onderwijs, 15.000 gaan naar een gewone school. St*rk ging langs in de vrije
basisschool Sint-Jozef in Lochristi.

Quote: "Een verruiming voor kinderen en leerkrachten"

In april 2014 werd het M-decreet goedgekeurd dat heel wat veranderingen zal
teweegbrengen in het onderwijs voor personen met een handicap. "Het decreet is
het resultaat van 15 jaar overleg", zegt Theo Mardulier, adviseur bij het
Departement Onderwijs en vorming. "Heel eenvoudig uitgelegd wil het meer
kinderen met een beperking de kans geven om kwaliteitsvol onderwijs te volgen in
een gewone school. Vaak stellen we vast dat buitengewoon onderwijs de voorkeur
krijgt als passend aanbod voor kinderen en jongeren met een handicap. Terwijl
zeker een deel van hen mits redelijke aanpassingen naar een gewone school zou
kunnen (blijven) gaan. De bedoeling van het M-decreet is om die mogelijkheden te
verruimen."

Het decreet treedt volledig in werking op 1 september 2015. Mardulier:
"Buitengewoon onderwijs zal altijd blijven bestaan, maar het moet meer
uitzondering worden dan het nu vaak de regel is." Ann Moerenhout van de vrije
basisschool Sint-Jozef kaart het aan (zie kaderstuk): "Inclusief onderwijs is
een recht, maar er zijn onvoldoende middelen: financieel, materieel en zeker als
het gaat over het aantal zorguren."

"We leven in een tijd van budgettaire schaarste", klinkt het voorzichtig bij
Mardulier. "Het wordt een uitdaging om creatief om te gaan met de middelen die
beschikbaar zijn. Het M-decreet voorziet daarom in een waarborgregeling die
ervoor moet zorgen dat, op termijn en bij een daling van het aantal leerlingen
in het buitengewoon onderwijs. Middelen en expertise kunnen verschoven worden
naar het gewoon onderwijs."

Of het M-decreet grote effecten zal hebben, valt nog af te wachten. "We zullen
dat zeker en vast opvolgen", besluit Mardulier. "Belangrijk is vooral dat
attitudes veranderen. Leerkrachten, ouders, scholen moeten openstaan voor deze
verandering. Leerkrachten zullen zich flexibeler moeten opstellen en ondersteund
worden om de competenties te verwerven om kinderen met een handicap te helpen.
Ouders moeten naast het buitengewoon onderwijs ook de mogelijkheid krijgen om
hun kind op een gewone school onderwijs te laten volgen. De overheid zal deze
ontwikkelingen moeten ondersteunen."

Een jaartje inlopen

Tahnee van de Rostyne (4) liep hersenbeschadiging op bij haar geboorte. Ze
verplaatst zich in een rolstoel en loopt nu voor het tweede jaar op rij school
in de vrije basisschool Sint-Jozef in Lochristi. "Tahnee heeft een fysieke, maar
geen verstandelijke handicap", zegt mama Heidi De Cock. "Ze begrijpt alles, maar
haar fijne motoriek – om dingen vast te pakken of te kleuren – is minder
ontwikkeld." Tahnee heeft een ouder broertje van zeven jaar, Noah. Hij liep al
school in Sint-Jozef en de ouders hoopten vurig dat Tahnee er ook les kon
volgen. "Dat was voor ons toch een droom", zegt mama Heidi. "Iedereen wil nu
eenmaal dat zijn kinderen in dezelfde school terechtkunnen. Dus er waren al vrij
vroeg contacten met de directie en die waren positief."

Vorig jaar startte Tahnee halftijds op de kleuterschool. "Ze ging dan in de
namiddag naar het revalidatiecentrum. Dit jaar loopt ze volledige dagen school.
Achteraf bekeken was het wel een goede zaak dat de school de tijd had om met
haar handicap kennis te maken. Het was een soort van inloopjaar, want inclusief
onderwijs vraagt toch aanpassingen voor de school."

Zo krijgt het meisje twee uur per week GON-begeleiding, dat is een begeleider
die extra ondersteuning aanbiedt in het gewoon onderwijs en hierbij op zijn
ervaring uit het buitengewoon onderwijs steunt. Mama Heidi: "We zijn daar heel
blij mee, maar die twee uurtjes zijn natuurlijk beperkt. Het zou veel meer
mogenzijn. Kijk, Tahnee heeft geen fijne motoriek, maar ze is wel iemand die
alles op dezelfde manier wil doen als de andere kinderen. Vorig jaar was ze soms
gefrustreerd, omdat ze zag dat haar klasgenoten mooiere tekeningen maakten.
Dankzij die GON-begeleiding kan ze tot betere resultaten komen."

Verder krijgt Tahnee ook twee uur per week kinesitherapie op school. "Zo kan
Tahnee volledige dagen schoollopen", legt Heidi uit, "maar mist ze toch haar
kine niet. Die krijgt ze terwijl de andere kinderen lichamelijke opvoeding
volgen." Verder is er ook nog hulp van een medewerker van de DIATH, de Dienst
Informatie en advies Technische Hulpmiddelen. "Dat is vooral voor praktische
zaken", legt Heidi uit. "Hj zorgt voor materiële ondersteuning, zodat Tahnee
bijvoorbeeld les kan volgen aan een speciaal bureau. Hij zorgt ook voor een
aangepast fietsje voor op de speelplaats."

Een opsteker

Tuurlijk maken de ouders soms de afweging of Tahnee niet beter in een school
voor buitengewoon onderwijs les zou volgen. "We wilen dat Tahnee zoveel mogelijk
bereikt, ondanks haar beperking. Dus daar komen zeker bepaalde vragen bij
kijken. Doen we er wel goed aan om haar inclusief onderwijs te laten volgen? Zou
ze niet beter af zijn in een MPI waar er fulltime begeleiding op maat is? Het
antwoord is heel duidelijk: neen, want ze steekt heel veel op van haar
leeftijdsgenoten. Zo heeft ze nooit geleerd hoe ze een jas moet aantrekken
bijvoorbeeld, maar door dat te zien van de anderen, kan ze dat nu ook. Tahnee is
leergierig en wil alles uitproberen. Ze ziet zelf haar beperking niet. Als ze
dan met kinderen in een rolwagen of met een spierziekte in de klas zit, zou ze
minder geneigd zijn om vooruitgang te maken. In een gewone school kan ze meer
progressie maken." De ouders beseffen maar al te goed dat niet elk kind met een
beperking terechtkan in het gewoon onderwijs. "Wij hebben geluk dat het voor
Tahnee mogelijk is. Zelf waren wij vragende partij om Tahnee inclusief onderwijs
te laten volgen, maar bij die beslissing gingen we niet over één nacht ijs. Het
zijn vooral toch de spe cialisten, therapeuten en thuisbegeleiders die ons
overtuigd hebben en ons erop wezen dat Tahnee in het gewoon onderwijs hoort."

Maar het zal natuurlijk elk jaar een afweging worden. Heidi: "Wat als ze naar
het eerste leerjaar gaat? Zal ze kunnen schrijven bijvoorbeeld of doet ze dat
met behulp van een tablet? Ze kan zelf niet naar het toilet gaan. Zal er iemand
haar altijd kunnen helpen? we zullen elk jaar moeten evalueren."

Nu al zijn de ouders de school heel dankbaar. "Het korps verzet bergen werk, met
beperkte middelen halen ze er het maximum uit. We mogen elke dag onze beide
handjes kussen. De kleuterklas bijvoorbeeld is dit jaar verhuisd van de eerste
verdieping naar de benedenverdieping. Terwijl dat soms elders als excuus
gebruikt wordt om een kind te weigeren."

Een enorme verrijking

Ondersteuning vanuit de overheid voor Tahnee is er amper. "De overheid zorgt
voor een aangepaste tafel en stoel voor in de klas, maar de huur van extra
materiaal zoals zitstoeltje, fiets of toiletstoel bijvoorbeeld moeten we zelf
betalen", aldus ann Moerenhout. "Op zich is dat allemaal niet erg en we betalen
die kleine bijdragen graag, maar het gaat om het principe. Eigenlijk is het niet
aan de school om die kosten te dragen. We zijn wel heel blij met de
ondersteuning vanuit de GON-school en de technisch adviseur die alle
aanpassingen komt doen."

De directrice benadrukt dat de aanwezigheid van Tahnee helemaal niet als een
last wordt ervaren. "Integendeel", zegt ze. "Voor een school is een kind met een
handicap een meerwaarde. De kinderen dragen veel zorg voor haar, ze hoort ook
bij de groep en het zorgt ervoor dat de kinderen met een andere blik naar de
dingen kijken. Het is ook voor hen een verruiming. Ook voor de leerkrachten
trouwens."

Ann Moerenhout is er zich van bewust dat wellicht niet elke school een kind met
een handicap kan opnemen in de klas. "Sowieso moet je dat kind per kind
bekijken", zegt ze. "Tahnee heeft een enkelvoudige handicap, geen meervoudige.
Ze heeft fysieke beperkingen, maar ze heeft geen verstandelijke achterstand. Ik
kan bovendien een beroep doen op een jong enthousiast korps. Er springen geen
vrijwilligers in voor Tahnee, we hebben het geluk dat we een grote school zijn
waar de leerkrachten solidair zijn met elkaar en hun collega's helpen. We
bekijken het jaar per jaar en zolang Tahnee zich bij ons goed kan ontwikkelen,
zullen we er alles aan doen om haar bij ons te houden."

Quote: "Kinderen met een handicap zijn een meerwaarde"

Inclusief onderwijs vraagt aanpassingen aan de school, van leerkrachten en
medewerkers. Daar kan directeur ann Moerenhout van de vrije basisschool Sint-
Jozef over getuigen: "Wanneer de vraag wordt gesteld om een kindje met een
handicap in te schrijven, volgt er altijd overleg binnen het korps. We stellen
ons altijd de vraag of we met de school de draagkracht hebben om die job tot een
goed einde te brengen. We hebben een zeer enthousiast lerarenkorps en Tahnee was
welkom. We hebben ook nog een leerling op school met een visuele handicap,
kinderen met autisme en kinderen met leerstoornissen."

Vorig schooljaar had de school heel wat lestijden, omdat er veel peutertjes
gestart waren voor 1 februari. "Dat was een enorme meevaller," aldus Moerenhout,
"maar dit jaar moeten we het met veel minder doen, omdat er meer kleuters later
zijn gestart. Daardoor zijn we nu een halftijdse kracht kwijt. Die uren werden
niet alleen besteed aan Tahnee. Ook de andere kinderen hadden er baat bij. We
gebruikten wel enkele lestijden om de klas van Tahnee extra te ondersteunen, dus
het is jammer dat die nu zijn weggevallen. Het zou goed zijn als we enkele extra
ondersteunende lestijden zouden krijgen. Maar Tahnee krijgt nog altijd de best
mogelijke ondersteuning. Ik mag eerlijk zeggen dat het beter lukt dan we vooraf
voor mogelijk geacht hadden."

--------------------------------------------------------------------------------

CULTUUR MET EEN KNIPOOG

De start van het nieuwe cultuurseizoen ging voor provinciaal cultuurhuis De
Warande in Turnhout gepaard met de aftrap van een bijzonder initiatief. Het
Knipoogproject biedt mensen met een verstandelijke handicap of psychische
kwetsbaarheid de mogelijkheid om samen met een vrijwilliger voorstellingen of
expo's bij te wonen. St*rk volgde Suzanne en Linda tijdens hun avondje uit.

Linda van Cauwenberghe (62) is een lerares Nederlands en engels op rust. Niet
verwonderlijk dat ze graag met mensen omgaat en een grote interesse heeft voor
cultuur. Bijgevolg heeft Linda zich als vrijwilliger kandidaat gesteld voor het
Knipoogproject. Ze is onderweg naar De Berken in vosselaar, een tehuis voor
volwassenen met een licht tot matig verstandelijke handicap. Daar staat Suzanne
Collart (65) al ongeduldig te wachten. Ook zij houdt van kunst en cultuur, maar
nooit eerder ging ze alleen met een begeleider op stap. Wanneer Linda arriveert,
neemt ze meteen plaats. En terwijl een opvoedster hen nog staat uit te zwaaien,
is het duo al volop aan het kennismaken. Het lijkt goed te klikken tussen de
twee. Een enkele vraag van Linda en het ijs is meteen gebroken. Blijkbaar
spreken ze allebei ook een aardig mondje Frans.

Jongleren met servies

In De Warande is het gezellig druk. Er zijn nog andere bewoners van De Berken
met een vrijwilliger aanwezig, maar de dames vinden het leuk om met hun tweetjes
te zijn. Suzanne kan heel goed haar plan trekken. Zo gaat ze zelfstandig haar
ticket afhalen, dat ze ook zelf betaalt. Enkel op de trappen haakt ze haar arm
even in die van Linda voor extra steun. Nog even de jassen in een
vestiairekastje stoppen en ze zijn er klaar voor.

Het wordt een wervelende voorstelling, waarin jongleurs met appels en servies
gooien. Soms hangen er wel vijf kopjes tegelijk in de lucht! Nooit valt er iets
op de grond, behalve helemaal op het einde. De voorstelling eindigt met complete
chaos op het podium en Suzanne voorspelt dat er nog heel wat zal moeten gekuist
worden om alles weer netjes te krijgen. Zowel Suzanne als Linda heeft genoten
van de act. Samen met de andere bewoners kaarten ze onder het genot van een
drankje nog even na in de cafetaria. Suzanne rekent af en de dames begeven zich
weer huiswaarts. Aan De Berken staat een opvoedster hen al op te wachten. Voor
Suzanne was het een bijzondere ervaring om eens op uitstap te kunnen met iemand
anders dan haar medebewoners of opvoedsters.

"Ik kijk al uit naar de volgende keer!", vertrouwt ze Linda enthousiast toe. Ook
Linda is onder de indruk van de goede organisatie van dit project. "Mensen met
een beperking kunnen meer dan we soms vermoeden. Genieten van kunst en cultuur
en het ervaren van de bijbehorende emoties horen daar ook bij. Dit is een unieke
kans om dat voor hen bereikbaar te maken."

Kandidaat-vrijwilligers kunnen contact opnemen met Mieke Mermans van De Warande
via 014 47 23 02 of mieke.mermans@warande.be.

--------------------------------------------------------------------------------

PERSOONSVOLGENDE FINANCIERING - ONDERSTEUNING MET LAGE DREMPELS

Quote: "PVF-decreet wordt stilaan uitgerold."

In de voorbije legislatuur lanceerde Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen
Perspectief 2020 en werd het decreet Persoonsvolgende Financiering (PVF)
goedgekeurd. Nu komt de concrete uitvoering eraan. We praatten met de minister
over de stand van zaken en wat er nu concreet staat te gebeuren. Twee
doelstellingen staan voorop: zorggarantie en een vraaggestuurde werking.

De komende jaren zal er heel wat veranderen in de zorgsector, wat betekent dat
vandaag voor mensen met een handicap?

Jo Vandeurzen: "Het nieuwe systeem, waarvoor we meer dan het dubbele inzetten
dan in de vorige legislatuur (de gehandicaptensector krijgt 40 miljoen euro in
2015 en meer dan 300 miljoen euro extra in de hele legislatuur, red.) wil
tegemoetkomen aan twee doelstellingen: zorggarantie realiseren en mensen de
regie over hun leven in handen geven door vraaggestuurd te gaan werken. Daarom
werkt PVF met twee trappen: trap 1 is het basisondersteuningsbudget, een recht
op een maandelijks, vrij te besteden forfait. En daarnaast is er trap 2, de
persoonsvolgende financiering voor mensen met een aangetoonde ondersteuningsnood
die intensievere, frequentere of gespecialiseerdere ondersteuning nodig hebben."

"Om werkelijk vraaggestuurd te kunnen werken, is het opstellen van een
ondersteuningsplan een belangrijk hulpinstrument. Een ondersteuningsplan geeft
weer hoe de persoon met een handicap en zijn netwerk de zorg en ondersteuning
wensen te organiseren en wie daarbij wat kan opnemen. Zelfzorg, mantelzorg en
vrijwilligers, reguliere diensten en VAPH-diensten vormen een complementair
geheel zoals het model van de vijf concentrische cirkels weergeeft."

"Ik hoop dat de gebruikers en hun familie ook merken dat er al meer rechtstreeks
toegankelijke handicapspecifieke ondersteuning is. Ik zie in elk geval zelf dat
voorzieningen daar vaak al op zeer creatieve manier mee bezig zijn. Er zijn in
de vorige legislatuur ook een aantal inclusieve projecten opgestart die hierbij
aansluiten. De link tussen kinderopvang en de sector voor mensen met een
beperking, de link met CAW's, gezinszorg,... We hebben echt inspanningen gedaan
om de reguliere diensten hier veel meer van bewust te maken en er zijn
schitterende projecten. Als je ziet hoe bij inclusieve kinderopvang de ouders
hun kindje met een handicap naar een gewone kinder opvang kunnen brengen en veel
andere ouders dat als een verrijking zien voor hun kinderen, dat is
wonderbaarlijk. Ik hoop dus dat mensen merken dat dit gebeurt, en de volgende
jaren moeten we dat uiteraard nog versterken."

De PVF gaat in vanaf 1 januari 2015. Gaan mensen vanaf dan over budget
beschikken?

Vandeurzen: "We gaan in ieder geval meer geld inzetten in de VAPH-sector vanaf
2015, maar het decreet voorziet een gefaseerde uitvoering. De omslag van
aanbodgestuurd naar vraaggestuurd werken, vraagt heel wat voorbereiding en we
gaan dat geleidelijk opbouwen. Het decreet moet ook nog vertaald worden in
meerdere uitvoeringsbesluiten, we gaan dat vrij snel aanvatten. De budgetten die
in 2015 worden uitgedeeld, zijn wel al persoonsvolgende convenanten. Dat is nog
niet conform het decreet, maar het zijn wel budgetten die aan iemand worden
gekoppeld, dus een beetje de voorloper van het decreet. Het is dus niet zo dat
er nu geen budgetten aan mensen worden uitgedeeld."

Gebruikers vrezen soms dat ze hun PAB of vaste plaats in hun voorziening zullen
kwijtraken of dat er veel voor hen zal veranderen. Is dat zo?

Vandeurzen: "Dit is zeker niet iets waar men bang voor moet zijn, want er is
continuïteit voorzien. Daarom is een gefaseerde en zorgvuldige invoering van het
decreet belangrijk. Mensen met een PAB zullen kunnen kiezen voor een naadloze
overgang naar een cash budget. Mensen die vandaag al in een voorziening
verblijven en daar willen blijven, zullen dat ook kunnen."

Een lage drempel

U sprak in het begin over de wachtlijsten. Op welke manier helpen Perspectief
2020 en de persoonsvolgende financiering om deze weg te werken?

Vandeurzen: "Met enerzijds het basisondersteuningsbudget en anderzijds veel meer
rechtstreeks toegankelijke vormen van handicapspecifieke zorg, kunnen we meer
mensen op een laagdrempelige manier ondersteuning bieden. Daarnaast kunnen ook
reguliere diensten een grotere rol opnemen. De intensieve handicapspecifieke
zorg binnen trap 2 wordt zo voorbehouden voor de meest prioritaire noden.
Zorgaanbieders zullen als sociaal ondernemers ook meer mogelijkheden hebben om
vraaggestuurd te werken. We geloven dat dit gaat leiden tot een grotere
efficiëntie en een veel grotere afstemming op wat echt nodig is."

Quote: "Zorgaanbieders zullen als sociaal ondernemers ook meer mogelijkheden
hebben om vraaggestuurd te werken."

"Het oude systeem was niet altijd even efficiënt. Het ging uit van een aantal
beschikbare plaatsen van een bepaald type, en de zorgvrager moest zich
aanpassen. Met een vraaggestuurd systeem heb je veel meer ruimte om een
aansluiting met de vraag te maken."

"Eens we volop in het persoonsvolgende systeem zitten, spreekt de overheid zich
ook niet meer uit over de vraag of je als gebruiker je middelen inzet in een PAB
of in zorg in natura. Dat is jouw vrijheid en verantwoordelijkheid op dat
moment. En tot slot krijgen we vaak vragen over de overgang van minderjarigen
naar meerderjarigen. Hier moet het nieuwe systeem echt helpen om de onzekerheid
bij de mensen te doen dalen en meer continuïteit te geven: eens je
persoonsvolgend budget als minderjarige is toegewezen, neem je dit mee, ook bij
de overgang naar volwassenzorg."

Heeft u nog een persoonlijke boodschap voor onze lezers?

Vandeurzen: "Ik hoop dat ze de sterke vooruitgang zullen merken in onze ambitie
om de mensen die het nodig hebben zorggarantie te geven, en ook dat ze via hun
vertegenwoordigers zelf aan het gesprek deelnemen. Daarvoor is er het project
DURF2020, waar het VAPH samen met diverse organisaties mensen met een handicap
informeert en betrekt bij de veranderingen die op til zijn."

"Daarnaast hoop ik dat we het gezamenlijke einddoel kunnen voor ogen blijven
houden: zorggarantie en vraaggestuurd werken. Dat is een enorme transitie en we
hebben de medewerking van velen nodig. DURF2020 zegt het een beetje: laten we
durven kiezen voor die aanpak, wetende dat we misschien iets moeten loslaten en
dat er wat onzekerheid is, maar laten we proberen samen die stap te zetten."

--------------------------------------------------------------------------------

DURF2020 - PROVINCIALE STARTDAGEN

De eerste provinciale startdag van DURF2020 was een groot succes. In totaal
kwamen er meer dan 200 mensen op bezoek, om meer te weten te komen over
Perspectief 2020.

Quote: "Er is al heel wat in beweging."

DURF2020 wil mensen met een beperking en hun familie informeren over het plan
perspectief 2020 van minister Vandeurzen, maar er ook voor zorgen dat zij zelf
ook inspraak krijgen in alles wat er gebeurt. Op de startdag werd daarom
informatie gegeven over wat er verandert en wat hetzelfde blijft. Mensen die al
op een vergelijkbare manier ondersteund werden, vertelden over hun ervaringen,
er was een beurs met activiteiten en informatie over het project en je kon ook
spreken met een persoon met een beperking die zelf zijn budget beheert.

Iets voor 15 uur schuift een hele rij mensen aan om binnen te komen. Ze worden
verwelkomd en kunnen meteen kennismaken met de verschillende aspecten van
perspectief 2020. Zo kun je door foto's te kiezen vertellen wat perspectief 2020
voor jou betekent, een praatje slaan met de mensen die al meer ervaring hebben
met de veranderingen, de ondersteuningscirkels beter leren begrijpen of eens
zien wat je binnen de persoonsvolgende financiering kunt doen met je eigen
budget.

De vijf cirkels van perspectief 2020

De verschillende partners van DURF2020 waren aanwezig om over de plannen te
spreken. Onder hen ook woordvoerster Karina De Beule van het VAPH, die aan de
hand van een schema meer uitleg gaf over waar perspectief 2020 heen gaat en waar
we nu concreet al staan. "Het lijkt soms of er niets gebeurt, maar er is al heel
wat in beweging, en dat willen we hiermee duidelijk tonen", vertelt ze.
"Centraal staat de persoon met een handicap, met rond hem de vijf cirkels van
zijn netwerk. Het is de bedoeling te kijken welk leven je wilt en daar een
netwerk rond uit te bouwen, zo gewoon mogelijk te leven als het kan, met
speciale ondersteuning als het moet."

Doordat mensen zelf hun budget in handen nemen, betalen ze alleen voor de zorg
die ze daadwerkelijk nodig hebben en krijgen de meest zorgbehoevende mensen meer
garantie op handicapspecifieke ondersteuning. "Er is al heel veel gebeurd op het
vlak van rechtstreeks toegankelijke hulp, dat moet nog verder worden uitgebreid,
en de voorzieningen zelf passen hun aanbod helemaal aan met de multifunctionele
centra en het flexibel aanbod meerderjarigen. De diensten ondersteuningsplan
helpen bij de invulling van de ondersteuning die iemand nodig heeft en bij het
uitbouwen van het netwerk dat ondersteuning kan bieden. Ook zij moeten zich nog
inwerken in de methodiek en nog groter worden. Maar we leren veel van de
pioniers op dit vlak. In de loop van 2016 en daarna zou de persoonsvolgende
financiering dan stap voor stap ingevoerd worden, met het
basisondersteuningsbudget dat mensen zelf kunnen inzetten en het persoonsvolgend
budget voor meer specifieke hulp in voorzieningen en zo meer."

Quote: "Het is de bedoeling te kijken welk leven je wilt en daar een netwerk
rond uit te bouwen."

Koen Deweer, algemeen directeur van de vzw Konekt die het initiatief voor
DURF2020 had genomen, blikt tevreden terug. "We hadden gemerkt dat veel mensen
met een handicap en hun ouders met vragen zaten over perspectief 2020. Maar ze
hadden ook het gevoel iets te weinig te worden gehoord. Daarom hebben we dit
opgezet, en al snel bleven de partners zich aanbieden om mee te werken. Dat is
een duidelijk teken dat er heel wat leeft over het onderwerp."

Op 28 april 2015 worden alle bedenkingen en verwachtingen van mensen met een
beperking en hun netwerk samengebracht op een groot congres in het ICC in Gent.

Meer info op www.durf2020.be.

--------------------------------------------------------------------------------

DE DAG VAN... ROEL HEEREN

Dertien jaar geleden raakte Roel Heeren uit Gavere verlamd bij een skiongeval in
Frankrijk. Hij was net begonnen als zelfstandig consultant. Gelukkig kon hij
snel weer aan het werk, eerst in dienstverband en vandaag opnieuw als
zelfstandige.

Quote: "Ik kies nu zelf mijn werkritme."

Roel was 27 toen hij bij een skiongeval een slechte val maakte. "Sindsdien ben
ik verlamd vanaf mijn navel", vertelt hij. "Voortaan moet ik me verplaatsen met
een rolstoel. In het begin was het niet altijd gemakkelijk. Ik had niet eens in
een gewaarborgd inkomen voorzien en moest rondkomen met een kleine uitkering,
maar ik heb nooit geklaagd en ik was vrij snel weer aan het werk."

Net voor zijn ongeval was Roel gestart als zelfstandig consultant en werkte hij
voor verschillende bedrijven. "Na mijn ongeval ben ik opnieuw aan de slag gegaan
in loondienst voor een bedrijf", vertelt hij. "Niet als consultant, maar als
intern medewerker. Halftijds ook, omdat ik niet wist of ik het werkritme meteen
weer zou aankunnen. Na twee jaar ben ik weer voltijds aan het werk gegaan en nog
later ben ik opnieuw consultant geworden. Eerst nog in vast dienstverband en
sinds begin dit jaar opnieuw als zelfstandige, maar niet meer voltijds. De
combinatie werk/handicap liep perfect, maar ik heb intussen ook drie kinderen.
De combinatie werk/gezin/handicap werd wel steeds zwaarder, dus nu werk ik
minder en heb ik als zelfstandige de vrijheid om zelf mijn klanten en werkritme
te kiezen."

voor zijn job moet Roel zich vaak verplaatsen, maar dat vormt geen probleem.
"Eerst vreesde ik er wat voor, maar eigenlijk lukt dat bijna altijd. De meeste
grote kantoorgebouwen hebben de nodige voorzieningen. En als die er niet zijn,
een kopieermachine raakt ook altijd binnen, dus ik ook", grapt hij. "Ik mag van
geluk spreken. Ik heb me na mijn ongeval niet moeten omscholen, ik ben kunnen
blijven doen wat ik graag doe en waar ik goed in ben."

Alles gaat iets trager

Al moet Roel wel toegeven dat sinds zijn handicap toch een en ander veranderd
is. "Professioneel is er weinig gewijzigd", stelt hij, "maar natuurlijk kamp ik
tijdens mijn werk of op weg naar mijn werk met dezelfde hindernissen als die
waar andere rolstoelgebruikers ook mee te maken krijgen. Niet dat ik er speciaal
op let, maar het gebeurt wel dat mensen je nakijken. Nu goed, dat doen ze ook
bij personen met een opvallende haarkleur of die afwijken van de norm."

"Verder is het niet altijd makkelijk om ergens te geraken. Zo gebruikte ik
vroeger vaak het openbaar vervoer. Dat doe ik nu niet meer, omdat het te
gecompliceerd is. Ik rijd nu altijd met de wagen. En alles gaat natuurlijk een
beetje trager als je een handicap hebt. In en uit mijn wagen stappen, kost me al
gauw één tot anderhalve minuut. Dat is niet zo lang, maar het vraagt wat meer
tijd dan bij een valide persoon. Onbewust verlies je dus als rolstoelgebruiker
meer tijd, maar op mijn werk ondervinden collega's geen hinder van mijn
handicap. Ik ben een perfect gelukkige man met een vrouw en drie kinderen",
besluit hij.

--------------------------------------------------------------------------------

GELIJKE KANSEN VOOR IEDEREEN

Het Interfederaal Gelijkekansencentrum heeft een onderzoek laten uitvoeren door
het Consortium KU Leuven, ULB, UHasselt, UGent en UAntwerpen naar de
hindernissen die personen met een handicap ervaren. De thema's gelijkheid en
non-discriminatie, toegankelijkheid, juridische bekwaamheid, recht op vrijheid
en veiligheid, recht op zelfstandig leven en participatie in de maatschappij,
onderwijs en werk werden onderzocht. Uit de studie blijkt onder andere dat
personen met een handicap zich zeer vaak gediscrimineerd voelen op het vlak van
mobiliteit. Bij het openbaar vervoer bijvoorbeeld spelen problemen als 24 uur op
voorhand reserveren voor de trein of toegankelijkheid van de perrons. Vele
deelnemers van de focusgroepen benadrukten dat het belangrijk is dat personen
met een handicap naar buiten komen, zich laten zien en opkomen voor hun rechten.
De deelnemers aan de focusgroepen wezen vooral op discriminatie in verband met
toegankelijkheid, mobiliteit, het sociale leven, zelfstandig wonen en leven, het
affectieve en seksuele leven, arbeid, onderwijs en bij 65-plussers. (JG)

Het eindrapport is online te vinden op www.diversiteit.be/consultatie

Contact

rudi.kennes@vaph.be, 02 225 84 68

--------------------------------------------------------------------------------

VOORZORGEN VOOR DE WINTER

Deze winter wordt een afschakelplan voor elektriciteit voorzien. Dit plan zet
aangeduide landelijke regio's aangekondigd enkele uren preventief zonder stroom.

De elektriciteitsschaarste is een zaak van iedereen. Allereerst is het
belangrijk om maximaal elektriciteit te besparen, zodat het afschakelplan niet
moet worden geactiveerd. Daarnaast bereidt iedereen die in een 'afschakelgebied'
woont zich het best voor op een eventuele tijdelijke afschakeling. Wanneer de
elektriciteit thuis wegvalt, dan werken de verlichting, de verwarming, radio,
televisie en huishoudelijke apparaten niet meer.

Wie niet noodzakelijk de baan op moet, blijft het best thuis. Als u specifieke
zorgen nodig hebt of u bent minder mobiel, raden we aan om vooraf met buren,
familie, vrienden of kennissen afspraken te maken. Mogelijk is het nodig om ook
de huisarts vooraf te verwittigen bij bepaalde medische zorgen.

Aanmelden

Begin september 2014 hebben de overheidsinstanties het afschakelplan voorgelegd
aan de gouverneurs. Die gouverneurs overleggen met de gemeentes waarvoor zij
verantwoordelijk zijn, over de nodige maatregelen. Aan iedereen die specifieke
zorg nodig heeft, wordt gevraagd zich te melden bij het gemeentebestuur. De
gemeentes hebben de taak om praktische maatregelen te treffen voor hun inwoners.
De kaart in het winteractieplan met de gebieden die mogelijk afgeschakeld kunnen
worden, is te vinden op de website elia.be onder de rubriek 'elia'. Daar kan je
doorklikken naar 'vragen in verband met het risico op elektriciteitsschaarste in
België'.

Meer info

www.elia.be, 0800 12 033

www.offon.be. een initiatief van de FOD economie, het Crisiscentrum en elia om
het dreigende energietekort deze winter onder de aandacht te brengen, met tal
van nuttige info en tips. Op de stroomindicator kan je duidelijk het
vooruitzicht voor de komende zeven dagen volgen.

www.crisiscentrum.be. hier vind je tips voor het geval er een stroomonderbreking
is.

www.winterklaar.be

--------------------------------------------------------------------------------

EERSTE BESPREKING BELGISCH RAPPORT VRPH

België ratificeerde het VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een
Handicap (VRPH) in 2009. Zoals vastgelegd in artikel 35, moeten staten die het
VRPH ondertekenen een rapport opmaken over de maatregelen die zijn genomen om de
verplichtingen van het verdrag na te komen. België diende zijn eerste rapport in
midden 2011 (na twee jaar). In september besprak het VN-Comité voor de Rechten
van Personen met een Handicap het belgisch rapport. Deze commissie komt twee
keer per jaar bijeen in Genève.

Contact: rudi.kennes@vaph.be, 02 225 84 68

--------------------------------------------------------------------------------

LEER VLAAMSE GEBARENTAAL

Fevlado-Diversus vzw organiseert voor alle geïnteresseerden een cursus om de
Vlaamse Gebarentaal aan te leren.

De Vlaamse Gebarentaal is een echte taal die in 2006 erkend werd door het Vlaams
parlement. In vlaanderen spreken zo'n 6.000 doven en 26.000 horende mensen
Vlaamse Gebarentaal. De cursisten leren al snel dat gebarentaal een volwaardige
taal is met een volwaardige grammatica en 'gebarenschat'.

Meer info

Fevlado – Diversus vzw, 09 228 59 79, gebarentaalcursus@fevlado.be,
www.fevlado.be.

Een cursusreeks omvat twintig lesavonden van telkens twee uur. De cursussen
vinden plaats op negen locaties in Vlaanderen.

--------------------------------------------------------------------------------

VOORBEREIDING OP DE TOEKOMST

Het boek 'Familiale planning voor kinderen met een verstandelijke handicap'
bespreekt de mogelijkheden die je als ouder hebt om je kind met een
verstandelijke handicap financieel te beschermen wanneer je er zelf niet meer
bent. Alle ouders van een kind met een verstandelijke handicap stellen zichzelf
de vraag: 'Wat met mijn kind als ik er niet meer ben?' Heel wat vragen zijn
verbonden aan het financiële vraagstuk. 'Hoe garandeer ik dat mijn kind later
niets tekortkomt?' Dit boek probeert heldere antwoorden te geven.

Het boek bestaat uit twee delen. Het eerste deel richt zich op de basisbegrippen
van successie. Het tweede deel focust op de specifieke uitdagingen voor mensen
met een verstandelijke handicap. Het boek behandelt verschillende mogelijkheden
en oplossingen die bestaan voor successieplanning in deze specifieke situatie.

Meer info

www.axisfinance.be, 053 85 98 98

--------------------------------------------------------------------------------

SPECIAL OLYMPICS - TERUGBLIK

De Special Olympics Europese Zomerspelen liggen al enkele maanden achter ons,
maar ondertussen prijkt in maar liefst 268 Belgische slaapkamers een bronzen,
zilveren of gouden medaille aan de muur. St*rk laat drie trotse deelnemers
terugblikken.

België was het gastland van de Special Olympics europese Zomerspelen 2014. Een
hele eer: de europese editie van de Special Olympics Spelen, die samen met de
Olympische Spelen en paralympics deel uitmaken van de olympische familie, was te
gast in antwerpen van 13 tot 20 september. In totaal gaven maar liefst 2.000
atleten uit 58 landen het beste van zichzelf in 10 sporttakken op verschillende
sportsites. Elk op zijn eigen niveau, maar met dezelfde moed,
doorzettingsvermogen en wilskracht als professionele atleten.

Nina Schelles, zwemmen

Nina Schelles (24) zwemt al zeven jaar. Twee keer per week traint ze bij de G-
Zwemclub van Geel, een keer per week traint ze individueel. Ze behaalde tijdens
de Special Olympics twee gouden medailles (100 meter crawl en rugslag) en zilver
op de 4 x 50 meter aflossing. Een prachtprestatie.

Toch was ze vooraf niet zeker van de winst. "Ik was heel zenuwachtig voor de
wedstrijden", vertelt ze. "Zoveel toeschouwers, dat had ik nog nooit meegemaakt.
In het water hoorde ik wel niet veel meer, buiten af en toe een beetje geroep.
Op het podium staan was telkens opnieuw ongelofelijk. Zeker omdat mijn mama en
papa er altijd bij waren. Ook mijn zus, broer en mijn vriend vinnie – ook een
atleet van de Special Olympics – zijn één of meerdere wedstrijden komen kijken."
Voor Nina waren niet alleen de wedstrijden een groot avontuur. "Na de
wedstrijden in het zwembad in antwerpen reden we met de bus naar het olympisch
dorp in Mol. Daar verbleven alle atleten, begeleiders en trainers. We waren
telkens pas om 18 à 19 uur in ons huisje. Nadien aten we, praatten we nog een
beetje na om vervolgens als een blok in slaap te vallen."

Hoewel Nina bescheiden engels praat, denkt ze met plezier terug aan de contacten
met de vele buitenlandse atleten. "We wisselden voortdurend pins uit met elkaar.
De onderlinge vriendschap was enorm. Om een band te scheppen en plezier te
maken, zijn weinig woorden nodig. Ik zal de Special Olympics europese
Zomerspelen nooit vergeten. Achteraf thuis was het wel moeilijk wennen. Wij
leefden een volle week als echte professionele sporters. Sporten, slapen en
eten! Heerlijk."

Nina is vastberaden om te blijven sporten. "Ik hoop in 2015 naar de Special
Olympics wereldspelen in de Verenigde Staten te mogen. Na mijn vrijwilligerswerk
op verschillende plaatsen sport ik 's avonds en tijdens de weekends zeker vijf
uur per week. Ik ben ook lid van een wielerploeg in Merksplas."

Nina wil uitdrukkelijk iedereen bedanken die dit geweldige avontuur mogelijk
heeft gemaakt. "Ik denk dan aan onze coaches, de talrijke vrijwilligers maar ook
aan de organisatoren."

Nele Van Den Eynde, damesploeg 2 unified basket

Anders dan andere Special Olympicsatleten heeft Nele Van Den Eynde geen
verstandelijke handicap. Zij maakte als unified partner deel uit van de tweede
belgische unified basketploeg. De dames van België 2 speelden hun finale tegen
België 1. Wat is nu een unified team? Dat is een team waarin zowel spelers met
als zonder verstandelijke handicap spelen.

"Onze ploeg bestond uit twee coaches, negen speelsters waarvan vijf atleten en
vier unified partners", vertelt ze. "Ik ben er pas vrij laat bij gekomen, als
vervanging van een andere speelster die zwanger was. Ik vond het een hele eer
dat ze mij vroegen. Ik had nog nooit in een unified team gespeeld. Na een aantal
trainingen samen liep het prima."

Ook Nele verbleef met haar ploeg in Mol. "Ik werk niet in de gehandicapten- of
de sociale sector. Voor mij was het dan ook een unieke ervaring om mensen met
een verstandelijke handicap op een andere manier te leren kennen. Pas wanneer je
intensief meerdere dagen samenleeft, leer je wat in die mensen omgaat en hoe zij
in het leven staan. Iedereen heeft zich honderd procent gegeven. Op het vlak van
inzet en beleving zag je geen verschil."

Ook Nele zal haar deelname aan de Zomerspelen niet snel vergeten. "Het was een
zeer vermoeiende ervaring. Het is echt een gigantisch evenement, waarbij je op
enkele dagen talrijke indrukken opdoet. Ik heb me vooral goed geamuseerd, net
zoals iedereen in onze ploeg. Dat we de finale mochten spelen in een bomvolle
zaal was een echt kippenvelmoment."

Vinnie Ruts, herenploeg unified basket

Basketter Vinnie Ruts kon zich prima verzoenen met de bronzen medaille voor het
belgische team. "Rusland en Litouwen waren gewoon veel te sterk. Deze
podiumplaats is voor onze ploeg een prachtprestatie. Niemand had verwacht zo
hoog te eindigen."

Vinnie speelt al sinds zijn vijf jaar fanatiek basketbal. Twee keer per week
traint hij bij een reguliere competitieploeg, een keer per week probeert hij
zich vrij te maken voor G-basket. Op zijn twaalfde sloot hij zich aan bij bbC
wuustwezel basket. Sinds zijn zeventiende speelt hij ook bij G-basketbalploeg
avalympics.

Vinnie is de vaste vriend van Nina Schelles, maar tijdens de Spelen ging de
sport voor alles. Tijdens de Spelen werd hij even een bekende antwerpenaar. Zo
zond de regionale televisiezender ATV dagelijks zijn videodagboek uit. "Ik heb
daar enorm veel positieve reacties op gekregen. Het zijn ook prachtige video's
geworden. Ik ben er enorm fier op."

"Onze ploeg was een echt team", vertelt vinnie. "Beperking of niet, we hebben
tijdens die week samen een onbreekbare band gesmeed. Onze ploeggenoten zonder
beperking hielden tijdens gesprekken of het grappen rekening met ons. We
verstonden elkaar perfect."

Ook vinnie heeft naast de wedstrijden vooral mooie herinneringen aan het
olympisch dorp. "We leefden daar als vrienden onder elkaar. Ik heb veel mensen
van andere landen ontmoet. Een vriendelijk gebaar, meer was niet nodig om
contact te maken."

--------------------------------------------------------------------------------

INTERSECTORALE WERKING

In het Perspectiefplan 2020 is een belangrijke rol weggelegd voor de talrijke
eerstelijnsdiensten om personen met een handicap te versterken. Denk daarbij
bijvoorbeeld aan Kinderopvang, Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW's),
Diensten Ondersteuningsplan (DOP's), Diensten voor Gezinszorg en Aanvullende
thuiszorg (DGAT's). St*rk vroeg aan deze diensten hoe zij zelf hun rol in de
samenwerking zien.

"Er werd een project opgezet om samenwerking tussen de DOP's en de diensten voor
gezinszorg te stimuleren. Zo konden deze organisaties ook elkaars werking beter
leren kennen. Dit gebeurde in alle provincies", zegt Kristien Van Bauwel,
stafmedewerker zorg- en dienstverlening bij Familiehulp vzw.

"De DGAT's hebben al een behoorlijk aantal personen met een handicap onder hun
cliënten en ook de DOP's bereiken ondertussen het hen opgelegde quotum. Toch
merkten we met het project dat er relatief weinig gemeenschappelijke cliënten
zijn. Mogelijk is dit te verklaren omdat personen met een handicap met een vraag
voor ondersteuning door gezinszorg de weg naar onze zorgverlening al vonden.
Anderzijds stellen de DOP's vast dat veel van hun cliënten vragen hebben over de
thema's wonen en vrije tijd."

"Naar aanleiding van het project is in het kader van gezinszorg bij personen met
een handicap het belang van flexibiliteit van onze medewerkers nog duidelijker
geworden. Inzet van medewerkers tussen 17 en 20 uur en tijdens de weekends,
zeker in het kader van de ondersteuning bij vrijetijdsbesteding, zal in de
toekomst voor deze doelgroep explicieter moeten worden aangeboden."

"Een andere vaststelling is dat onze medewerkers inderdaad nood hebben aan
vorming en ondersteuning door de handicapspecifieke diensten. Zeker als zij,
zoals beschreven in het perspectiefplan 2020, nog meer personen met een handicap
als cliënt zullen krijgen. In het bijzonder zijn de diensten begeleid wonen onze
partners in de thuissituatie bij onze cliënten. Een nauwere samenwerking met
deze diensten wordt ook mogelijk gemaakt door de ervaringsuitwisseling via de
rechtstreeks toegankelijke hulp."

Sterker aanbod

De erkende CAW's konden dankzij de extra kredieten hun aanbod versterken van de
zorgvorm 'begeleid zelfstandig wonen' voor 18- tot 25-jarige jongvolwassen
personen met een licht verstandelijke beperking en bijkomende gedrags- en
emotionele stoornissen (GeS). Onder impuls van het Steunpunt Expertisenetwerken
(SEN – voor wie mensen met een handicap ondersteunt) werd een 'Projectgroep
Inclusieve Trajecten' (PIT) opgestart, waar verschillende CAW's deel van
uitmaken. "Er wordt van de CAW's verwacht dat ze hun deskundigheid verhogen én
netwerken uitbouwen om personen met een handicap te begeleiden", legt
coördinator Inne Van De Ven uit. "Jongeren met een verstandelijke handicap
hebben vaak begeleiding nodig op meerdere fronten. Als verschillende diensten
een stuk van die begeleiding kunnen opnemen kan dat het werk van de medewerkers
in de CAW's verlichten. Het gaat hier om meer dan doorverwijzing. Samen met de
CAW's, de voorzieningen voor personen met een handicap, de thuiszorg en de
bijzondere Jeugdzorg willen we kijken naar hoe we in een hechte samenwerking de
begeleiding van jongeren zo goed mogelijk vorm kunnen geven."

Multiproblemen

"Onze reguliere werking is op zich niet veranderd door het project", zegt Julie
Degrieck, beleidsmedewerker jongerenjongvolwassenen bij het JAC - CAW Antwerpen.
"Een van onze opdrachten is om informatie en advies te geven aan jongeren die
hier komen aankloppen. De laatste jaren zijn dat vaak jongeren met een
multiprobleem, ze zijn heel zwak en hebben vaak een psychische problematiek en
hun erkenning voor gedrags- en emotionele stoornis vervalt als ze 18 jaar zijn.
Vaak zijn ze verbaal sterk en is hun IQ dikwijls net niet laag genoeg om een
herziening aan te vragen. Hun netwerk is klein, hun vaardigheden zijn beperkt,
ze zijn hulpverleningsmoe en zijn vaak al vroeger bij de dienst Jeugdzorg
gepasseerd. De dertien JAC-medewerkers begeleiden wel elk een, twee of zelfs
meerdere jongeren met een handicap. Daarom hebben we de extra middelen gewoon
geïntegreerd in ons reguliere aanbod."

Door het vele werk heeft het JAC de intentie korte trajecten aan te bieden en
vertrekt hierbij steeds vanuit het netwerk. Het begeleidings- en onthaalteam,
vroeger aparte diensten, zijn nu in één team samengesmolten. "Als er een vraag
komt, luisteren we, zoeken we uit wie kan helpen in het netwerk en slaan we
mogelijk een brug naar andere diensten. Er is echter een groep jongeren die heel
zwak staat en weinig of geen netwerk heeft, en door de mazen van het net valt.
Daardoor kleuren we nog meer buiten de lijntjes, we werken samen in gedeelde
zorg met projecten en andere diensten over de sectoren heen. De beweging en
overtuiging dat samenwerken noodzakelijk is, raakt in een stroomversnelling. Zo
werken we samen met Onada, dat mensen helpt wanneer de situatie helemaal
vastzit. Ik vind dat er op termijn een uitstroomcoördinator moet zijn, die de
naadloze overgang van gespecialiseerde hulp naar de vrijwillige hulp kan
garanderen. Waar jongeren over hun 18 getild worden en waar zij die extra
ondersteuning behoeven, doorverwezen worden naar de gepaste vorm van verlengde
zorg op maat. De cruciale leeftijd van 18 jaar kan geen belemmering zijn om
verder hulp te verzekeren. Ook hier vertrekken we weer vanuit de kracht van het
eigen netwerk samen met andere diensten uit de verschillende sectoren."

--------------------------------------------------------------------------------

CENTRA VOOR INCLUSIEVE KINDEROPVANG

Quote: "We optimaliseren onze werking."

Binnen de door Kind en Gezin erkende diensten voor kinderopvang werden begin dit
jaar 16 Centra voor Inclusieve Kinderopvang (CIK's) aangewezen in vlaanderen.
Neelke Dewulf begeleidt als inclusiecoach het CIK Stad Gent. "We beschikken over
30 kinderdagverblijven en 42 buitenschoolse opvanginitiatieven. Intussen hebben
we vier inclusieve kinderdagverblijven, die bovenop hun gewone werking het
profiel van inclusieve kinderopvang uitdragen in hun beleid en inschrijvingen.
Wie er gebruik van maakt, kan zijn eigen thuisbegeleiding of therapie ook gewoon
meenemen naar de kinderopvang. We kijken wat er mogelijk is in samenspraak met
de ouders. Daarnaast willen we ook in de buitenschoolse opvang de inclusieve
werking optimaliseren. Kinderen kunnen hier tijdens de vakanties of op
woensdagnamiddag terecht, ook van andere scholen, en al jaren komen er ook
kinderen met specifieke zorgbehoeften. Omdat dit nog niet gestructureerd
gebeurde, hebben we een projectgroep opgericht die hierop antwoorden uitwerkt.
De grootste uitdaging is een mooi evenwicht te vinden in de mix van de groep.
Vele kinderen met verschillende sterktes en zorgen geven een mooie diversiteit,
maar er komt ook veel bij kijken om elk kind de zorg te geven die nodig is."

Meer info

www.kindengezin.be

--------------------------------------------------------------------------------

ONTSPANNING - AANGEPASTE RECREATIE

Mensen met een beperking hebben soms aangepaste ruimtes nodig om in te
ontspannen, in te spelen, in te ervaren, in te (be)leven. 't Spinneke in Kontich
breidde onlangs zijn snoezelruimte uit met een gloednieuwe softplayruimte, waar
iedereen veilig kan ravotten.

Spelotheek en snoezelruimte 't Spinneke voorziet al sinds 2006 aangepaste
recreatie voor personen met een handicap. De vzw is niet verbonden aan een
instelling en is dus toegankelijk voor iedereen uit de doelgroep. Er is de
mogelijkheid om hier allerhande verantwoord speelgoed, spelmateriaal en
rolstoelfietsen te ontlenen. De snoezelruimte biedt een muziekunit,
spiegelruimte, belevingsgang en een stille ruimte met waterbed en lichteffecten.

Op 4 oktober werd dat aangevuld met een splinternieuwe softplayruimte, waar een
actiever publiek zich kan uitleven. Deze nieuwe zachte speelruimte heeft haar
naam niet gestolen. Het is een soort binnenspeeltuin met een trap, glijbaan,
schommelboot, balken en blokken uit zacht materiaal. Zelfs de muren zijn bekleed
met kussens.

"Het is een beetje avontuur zonder gevaar", vergelijkt Paul Van Hove, bestuurder
van vzw 't Spinneke. "Kinderen die hier komen, mogen zich volledig uitleven,
want ze kunnen vallen zonder zich pijn te doen. Groepen of gezinnen hebben na
afspraak anderhalf uur de ruimte voor zich alleen. De softplayruimte is een
mooie uitbreiding van ons aanbod: we hadden al kalme plaatsen waar rust en
ontspanning centraal staan en daar is nu een actief alternatief bij gekomen. Op
die manier biedt 't Spinneke een ontdekkingsreis door verschillende werelden."
De snoezel- en softplayruimte werden intussen al door meerdere avonturiers
ontdekt, getest en goedgekeurd.

Meer info

www.spinnekekontich.be

--------------------------------------------------------------------------------

ONTSPANNING - PRIKKELENDE ERVARINGEN

Ook de bewoners van MPI Oosterlo, dienstverleningscentrum voor personen met een
verstandelijke handicap, hebben er een sensationele site bij. Het Kikkerpad is
een multisensorieel parcours met zitbanken en picknickplaatsen, dat naar het
achterliggende natuur domein leidt, de Kikkerweide. Mensen met een handicap
kunnen hier letterlijk en figuurlijk uit hun vertrouwde omgeving springen om de
natuur te ontdekken. Op hun pad komen ze onder meer geluids borden, voelkastjes
en lachspiegels tegen, die hen op weg zetten om zelfstandiger te functioneren,
motorische vaardigheden aan te scherpen, spelenderwijs de om geving te verkennen
en in een veilige omgeving anderen te ontmoeten.

Een ander staaltje van sfeervolle sensatie is de zintuigenstad Sens-City van
dienstencentrum Sint-Oda in Overpelt. Daar werden de allernieuwste technologieën
aangewend om de zintuigen van de bewoners te prikkelen met geuren, kleuren en
geluiden. Sens-City bestaat onder meer uit een warme relaxruimte met bruisbad,
warmtemuur, geurende stoomdouche en projecties, een massageruimte, een
trilvloer, een stimulatieklasje, een muziektherapieruimte en zo verder.

--------------------------------------------------------------------------------

REFERTELIJST AANGEPAST

De refertelijst is sinds 1 oktober gewijzigd. In deze lijst staan de
maximumbedragen die het VAPH kan geven voor de frequent gevraagde hulpmiddelen
en aanpassingen voor personen met een handicap.

De meeste wijzigingen volgen zowel uit technologische evoluties als uit
veranderingen op de markt. De laatste wijzigingen hebben betrekking op een
aangepaste zetel voor mensen met de ziekte van huntington, signaleringssystemen,
licht- of trilwekkers, bluetooth-geluidsoverdrachtsystemen, mechanische
eetapparaten en braille leesregels. De aanpassingen gelden voor alle vragen die
werden ingediend sinds 1 oktober 2014. Je kan de volledige actuele refertelijst
altijd bekijken op www.vaph.be.

Meer info

Wouter Contreras, 02 225 86 55, wouter.contreras@vaph.be

--------------------------------------------------------------------------------

WEBSITES IN HET NIEUW

Het Kenniscentrum Hulpmiddelen van het VAPH heeft zijn websites vlibank.be en
hulpmiddeleninfo.be volledig vernieuwd.

Beide sites zijn gebruiksvriendelijker gemaakt. Pictogrammen en een eenvoudigere
menustructuur leiden sneller naar de informatie die je nodig hebt. De sites
passen zich automatisch aan het gebruikte scherm aan. Ze zijn dus zowel op pc,
tablet als smartphone te raadplegen.

Hulpmiddeleninfo.be biedt informatie, tips en richtlijnen voor de vergelijking
en keuze van soorten hulpmiddelen. De rubriek 'webinars' bevat live-demo's die
worden uitgezonden op het bijbehorende YouTube-kanaal. Ook een archief van alle
demo's is beschikbaar.

De vlibank is een databank met informatie over hulpmiddelen voor personen met
een motorische, visuele, gehoor- of spraakhandicap en voor mensen met een
cognitieve handicap of leerstoornis. Vlibank bevat prijzen, leveranciers,
productinfo en gebruikerservaringen.

Meer info

www.hulpmiddeleninfo.be
www.vlibank.be

--------------------------------------------------------------------------------

SLIM KICKEN

CAD Limburg lanceerde de website slimkicken.be. In aangepast taalgebruik zijn er
zelftests, aangepaste oefeningen en informatie over drugs en alcohol te
raadplegen.

CAD's zijn de centra voor alcohol en andere drugproblemen. Met slimkicken.be
stimuleert CAD Limburg jongeren met verminderde verbale mogelijkheden of een
verstandelijke beperking om na te denken over hun alcohol- en/of
cannabisgebruik.

De website richt zich op jongeren met een verstandelijke handicap, autisme of
psychische problemen. Zij zijn extra beïnvloedbaar en hebben nood aan een
specifieke aanpak om alcohol- en drugmisbruik te voorkomen. Ook de begeleiders
worden niet uit het oog verloren. Wie zich registreert, kan inspirerende
voorbeelden van mensen die slim kicken zonder alcohol of drugs online delen.

Meer info: www.slimkicken.be