26 juni 2023

Lezen met ondersteunende hulpmiddelen

Aziatische blinde vrouw en haar collega werken aan de laptop
Foto: Shutterstock

Informatie wordt meer en meer digitaal opgeslagen en verspreid. U kunt ze raadplegen op een smartphone, tablet of computer.

Personen met een visuele handicap, maar ook personen met leesproblemen, ervaren vaak problemen bij het lezen. Om digitale teksten voor hen toegankelijker en duidelijker te maken, bestaan er heel wat (gratis) hulpmiddelen, die kunnen bijdragen aan een betere leeservaring.

Betalende hulpmiddelen

Het VAPH kan onder bepaalde voorwaarden een tegemoetkoming geven voor hulpmiddelen die de leesbaarheid van digitale teksten verbeteren. Schermuitleesprogramma’s, vergrotingssoftware met of zonder spraakondersteuning, voorleessoftware voor een smartphone en beeldschermloepen zijn enkele voorbeelden van hulpmiddelen die als doel hebben om de inhoud beter leesbaar te maken door de tekst om te zetten naar spraak, de tekst te vergroten of contrast toe te voegen. 

Gratis hulpmiddelen

Er zijn ook heel wat gratis hulpmiddelen beschikbaar die digitale teksten toegankelijker maken. De beschikbaarheid van die software is afhankelijk van de computer, de tablet of de smartphone die u gebruikt. Gebruikt u een Windows- of een Apple-computer, een Iphone of een Android-smartphone?

Enkele voorbeelden zijn de volgende schermlezers:

  • NonVisual Desktop Access (NVDA) en Windows Verteller (Windows)
  • Apple VoiceOver (Apple)
  • Google TalkBack en Leesmodus (Android)

Enkele van die schermlezers bieden ook braille- en navigatieondersteuning aan.

Een andere benadering biedt de functie ‘insluitende lezer’ van Microsoft, beschikbaar in Word, PowerPoint, Microsoft Edge en OneNote. De insluitende lezer kan enerzijds net als een gewone schermlezer de tekst omzetten naar spraak, maar anderzijds ook de tekstgrootte, het lettertype en het contrast aanpassen. Tot slot kan het de woorden splitsen in lettergrepen en soms illustreren met een afbeelding, wat de tekst ook toegankelijk maakt voor personen met cognitieve, taal- of leesmoeilijkheden.

De voorbeelden die genoemd werden, zijn maar enkele van de vele hulpmiddelen die beschikbaar zijn om digitale teksten toegankelijker te maken.

Bekijk leeshulpmiddelen in de hulpmiddelendatabank

Lees meer over hulpmiddelen en aanpassingen