Het zorgzwaarte-instrument is een instrument om de ondersteuningsnood van de personen met een handicap zo objectief mogelijk in kaart te brengen.
Zorgzwaarte is de hoeveelheid ondersteuning die een persoon nodig heeft om net als andere burgers in onze maatschappij te kunnen functioneren in het dagelijks leven. Deze zorgzwaarte wordt steeds uitgedrukt in twee parameters, waarvoor telkens een aantal gradaties of intensiteiten onderscheiden kunnen worden:
Een afname van het zorgzwaarte-instrument (ZZI) bestaat uit een gesprek tussen een opgeleide inschaler, de in te schalen persoon zelf en een of meerdere informanten die de in te schalen persoon goed kennen. Wanneer de in te schalen persoon zelf niet kan aansluiten tijdens het gesprek, is de aanwezigheid van minimaal twee informanten verplicht. Tijdens dat gesprek worden vragen gesteld over alle aspecten van het dagelijks leven. Aan de hand van de antwoorden wordt door de inschaler bepaald hoeveel ondersteuning de persoon in totaal nodig heeft om net als anderen in onze maatschappij te kunnen leven. Het resultaat van het ZZI levert een B- en P-waarde op. De waarde voor elk van die parameters bepaalt (mee) de budgetcategorie die maximaal kan toegekend worden aan een persoon voor de vraag die hij stelt.
Opleiding ZZI
Om ZZI-inschaler te worden moet u een officiële opleiding volgen. Bovendien moet u een diploma hebben in een menswetenschappelijke richting (master of bachelor) of een diploma master of bachelor in de ergotherapeutische wetenschappen. Ervaring en voeling met personen met een handicap en psychodiagnostiek vormen een grote meerwaarde voor de opleiding.
Jaarlijks worden door het VAPH verschillende momenten georganiseerd om opgeleid te worden tot ZZI-inschaler. Tijdens die opleiding wordt de handleiding van het ZZI, met alle nodige informatie omtrent het instrument, ter beschikking gesteld aan de deelnemers van de opleiding.
Een opleiding tot ZZI-inschaler verloopt in vier blokken:
- e-learning thuis: door het volgen van een e-learning maakt u kennis met de visie van het ZZI, de verschillende onderdelen en de manier van scoren. De e-learning is een grondige voorbereiding op de opleiding en daarom een noodzakelijke voorwaarde om te kunnen deelnemen aan de opleidingsdag.
- opleidingsdag: In een eerste deel wordt de theorie uit de e-learning kort herhaald en ingeoefend op basis van concrete casussen. Vervolgens wordt ingegaan op een goede inschatting van de B- en P-waarden. Ook deze theorie wordt grondig ingeoefend aan de hand van casussen.
- proefinschalingen: het aangeleerde instrument wordt tweemaal afgenomen als oefening. De oefeninschalingen zijn belangrijk om de informatie uit de opleidingsdag in te oefenen en zijn een voorwaarde om te kunnen deelnemen aan de terugkomdag.
- terugkomdag: de ervaringen met het ZZI (oefeninschalingen) worden besproken en er wordt eventueel verder geoefend met casusmateriaal. De praktische afspraken worden overlopen.
Als de e-learning, de opleidingsdag, de oefeninschalingen en de terugkomdag succesvol werden afgerond, ontvangt u een ZZI-certificaat. Dat hebt u nodig om inschalingen te mogen uitvoeren. Dat certificaat is telkens één jaar geldig.
Het certificaat is persoonlijk, dus niet voor het hele MDT. Het certificaat is niet overdraagbaar (bijvoorbeeld naar een andere collega die u zou opvolgen), maar wel meeneembaar (mocht u bijvoorbeeld van werkplaats veranderen).
Om de geldigheid van het ZZI-certificaat te verlengen, moet u minstens één intervisiemoment per jaar bijwonen en dat telkens voor de vervaldatum van uw certificaat. Als u door omstandigheden geen intervisie kon bijwonen, kunt u het certificaat opnieuw behalen door de opleiding of eerstvolgende intervisie te volgen. Met de intervisiedagen willen we drie zaken bereiken:
- inschalers de kans bieden om met elkaar in gesprek te gaan;
- inschalers terug op één lijn brengen wat betreft de scoring en interpretatie van de items en de B- en P-waarden;
- inschalers individuele feedback geven en daarmee zorgen voor blijvende kwaliteitsvolle inschalingen.
Inschrijven voor een opleiding of intervisiedag kan via de opleidingspagina.